województwo wielkopolskie
powiat
poznański
Gmina Mosina
Adres: ul. Wodna 8, 62-050 Rogalinek
archidiecezja poznańska
dekanat
Poznań-Starołęka
parafia in situ.
GPS: 52º14'52"N
16º53'46"E.
Typ
obiektu: Pierwotnie kościół obrządku rzymskokatolickiego pw. Św.
Michała Archanioła.
Obecnie również sanktuarium
Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych.
Status:
kościół parafialny.
Data
budowy: przełom VXII i XVIII w. a dokładniej 1682-17123)
r. lub 1700-17121) r.
Data
przebudowy / rozbudowy: brak danych.
Data
renowacji / restauracji / remontu: 1779; 1975; 1968.
Data
konsekracji: brak danych.
Fundator:
Hieronim Wierzbowski, sufragan poznański2).
Architekt:
brak danych.
Budowniczy
/ cieśla: brak danych.
Historia:
Kościół
pw. Św. Michała Archanioła i MB Wspomożenia Wiernych. Zbudowany z
fundacji sufragana poznańskiego
Hieronima Wierzbowskiego na
przełomie XVII i XVIII w.
Restaurowany w 1779 i 18753)
r. W 1964 r. ks. Arcybiskup Antoni Baraniak nadał kościołowi w
Rogalinku tytuł: "Sanktuarium Matki Boskiej Wspomożenia
Wiernych". W 1968 r. remontowany i konserwowany pod
kierownictwem Józefa Berdyszaka3).
Okradziony w sierpniu 2002 r.
Konstrukcja:
zrębowa.
Opis:
Kościół
drewniany, jednonawowy konstrukcji zrębowej. Ściany
w węzłach łączone na „jaskółczy ogon”.
Nie orientowany, zbudowany z drewna sosnowego. Salowy, bez
wyodrębnionego z
nawy
prezbiterium, zamknięty trójbocznie. Przy
południowej ścianie przylegająca
zakrystia.
Od frontu nawy, na
jej osi,
kruchta – ściana
wschodnia.
Ściany
w całości szalowane, szczyt wschodni ze wstawkami o skośnym
układzie desek. Ściana południowa wzmocniona od zewnątrz w dwóch
miejscach zdwojonymi zastrzałami wspartymi, poprzez podwalinę, na
niezależnym fundamencie. Wysoka kamienna podmurówka. Poziom
posadzki w kościele stosunkowo wysoko względem terenu (ok. 1m) z
tego względu do kościoła wchodzi się po sześciu granitowych
stopniach i jednym ceglanym. Schody ograniczone po bokach ceglanymi
murkami na półtorej cegły zakończonymi granitowymi płytami. Dach
jednokalenicowy, kryty gontem. Dach
nad zakrystią trójspadowy, nad kruchtą dwyspadowy, również kryte
gontem. Nad
nawą w części frontowe blaszana, czworoboczna wieżyczka na
sygnaturkę, kryta
blachą.
Wieżyczka
zwieńczona
ośmiobocznym
cebulastym
hełmem ze
smukłą
latarnią, sterczyną,
kulą i krzyżem o rozdwajanych ramionach.
Rynna
dachu zakrystii drewniana (z wydrążonej żerdzi).
Wnętrze
i wyposażenie: Wnętrze
ze
współczesnym wykończeniem, malowane
farbą olejną i z betonową posadzką. Strop płaski ze
współczesną podsufitką.
Przy
wschodniej ścianie chór
muzyczny z wybrzuszonym parapetem w części środkowej, wsparty ma
dwóch ozdobnie
profilowanych
słupach. Barokowe wyposażenie
wnętrza z XVIII2)
w.
Ołtarz
główny z
parą bramek po bokach mensy, na których rzeźby śś. Stefana i
Wawrzyńca2).
Dwa
ołtarze
boczne
i ambona z k. XVIII3)
w. Późnogotycka rzeźba Madonny, słynąca łaskami, z XVII w.,
która
niegdyś znajdowała się w środkowym polu została skradziona w
20022)
3)
r.
Kropielnica z czarnego marmuru. Krzyż procesyjny z krucyfiksem
późnogotyckim z p. XVI3)
w. Stacje Drogi Krzyżowej rzeźbione w drewnie lipowym z lat 60 XX3)
w.
Otoczenie:
Kościół stoi za wsią, nad brzegiem Warty, przy drodze do Kórnika.
W bezpośrednim otoczeniu użytkowany cmentarz. Drewniana
dzwonnica na
rzucie kwadratu,
konstrukcji słupowej z 1893 r., częściowo
oszalowana (u podstawy), kryta
blaszanym dachem dwuspadowym.
Granitowy
głaz o obw. 4633)
cm przed kościołem - pomnik ku czci poległych parafian.
Obiekt
zabytkowy: Decyzja nr 2425/A
z dnia
22.12.1932
r.
Mapy:
Atlas
Copernicus 1:200.000 – 113.B3;
Atlas Kompas 1:200.000 – 67.G6;
Atlas ExpressMap 1:200.000 – 84.A1;
Atlas Cartomedia 1:75.000 – 70.Sa31.
Mapy
archiwalne:
P39
S24 G (alt. 3924 G) PUSZCZYKOWO (1:25 000 WIG - Mapa Szczegółowa
Polski /1929 – 1939/)
3767
(alt. 2064) Moschin (1:25 000 Topographische Karte (Messtischblatt)
cz. wschodnia (Ostdeutschland) /1870 – 1945/)
39-24-G
PUSZCZYKOWO (1:25 000 Bodenschäzungskarte - w cięciu WIG25 /1940 –
1944/)
40-24-A
MOSINA (1:25 000 Bodenschäzungskarte - w cięciu WIG25 /1940 –
1944/)
3767
Moschin (1:25 000 Bildplan / Bildskizze - niemieckie fotomapy w
cięciu TK25 /1939 – 1944/)
2622
III Czempiń (1:50 000 AMS M751, M753 Poland, M752 East Prussia)
2622
IV Poznań (1:50 000 AMS M751, M753 Poland, M752 East Prussia)
P39
S24 (alt. A39 B24) Poznań (1:100 000 WIG - Mapa Taktyczna Polski
/1924 – 1939/)
P40
S24 (alt. A40 B24) Środa (1:100 000 WIG - Mapa Taktyczna Polski
/1924 – 1939/)
301
Posen (1:100 000 Karte des Deutschen Reiches (Generalstabskarte) -
arkusze pojedyncze /1870 – 1944/)
325
Schrimm (1:100 000 Karte des Deutschen Reiches (Generalstabskarte) -
arkusze pojedyncze /1870 – 1944/)
068
Posen (1:100 000 Karte des Deutschen Reiches -
Grossblatt/Einheitsblatt - arkusze zbiorcze KDR100 /1921 – 1945/)
080
Kosten – Schrimm – Lissa – Gostingen (1:100 000 Karte des
Deutschen Reiches - Grossblatt/Einheitsblatt - arkusze zbiorcze
KDR100 /1921 – 1945/)
6
Manöverkarte Posen (1:100 000 Karte des Deutschen Reiches -
Manöverkarten /1900 – 1945/)
N11
Poznań (1:100 000 GSGS 4416 / AMS M641, 651, 671 Germany, Poland,
Middle Danube)
P11
Leszno (1:100 000 GSGS 4416 / AMS M641, 651, 671 Germany, Poland,
Middle Danube)
080
Kosten – Schrimm – Lissa – Gostingen (1:100 000 GSGS 4081
Germany (Groccblatt))
Dawne
oraz obcojęzyczne nazwy miejscowości na archiwalnych mapach: Warthebrück.
Źródła:
1)
Wielkopolskie Kościoły Drewniane; Ryszard Brykowski; Księgarnia
Św. Wojciecha; Poznań 2001; str. 170.
2)
Drewniane Kościoły w Wielkopolsce; Piotr Maluśkiewicz; Wojewódzka
Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury; Poznań 2004; str.
219.
Zdjęcia wykonano dnia 7 lutego 2006 r.
Wykorzystano fragment mapy archiwalnej 3767 (alt. 2064) Moschin (1:25 000 Topographische Karte (Messtischblatt) cz. wschodnia (Ostdeutschland) /1870 – 1945/) z 1944 r. z serwisu internetowego MAPSTER.
